Boyalı Kuş

Jerzy Kosinski'nin kitabı uzun süredir masamda okunmak için sırasını bekliyordu. Okumak için elime almamla kitabın son sayfasını kapattığım süre içinde ki ruh halimi kitabı okuyanlar anlayabilir.

II. Dünya Savaşı yılları. Ailesi tarafından Almanlardan korunmak için uzak bir köydeki kadının yanına gönderilen 5-6 yaşlarındaki bir çocuğun, kadının ölümünden sonra Doğu Avrupa taşrasında savrulan yaşamı. Kitabı okudukça bir çocuğun gözünden vahşet, sapkınlık, şiddet etkileyici bir şekilde anlatılıyor ve şiddet bir süre sonra bir çocuk için bile sıradanlaşıyor. 1940'lar Doğu Avrupasında köylerin durumunu okudukça o coğrafya da tüm sapkınlıkları ve batıl inançlarıyla Ortaçağın devam ettiğini görüyorsunuz.

Kuşcu Lekh'in hikayesini okurken kitaba neden 'Boyalı Kuş' ismi verildiğini çok iyi anlıyorsunuz: Kuşçu sürüden bir kuş yakalar, daha sonra kuşu rengaren boyar. Kuşu serbest bıraktıktan sonra kuş sürüye geri döner ama farklı göründüğü için dışlanır ve sürü tarafından öldürülür. İşte kahramanımız olan çocuk da sarışın ve renkli gözlü köylüler arasında yahudi veya çingene olduğu gerekçesiyle dışlanır, öldürülmek, linç edilmek istenir: Toplum içinde farklı olmak. Bu anlayış hala devam etmiyor mu? Etrafınıza bir bakın ayrımcılığın bir çok örneğini göreceksiniz: Alevi, sünni, köylü, doğulu, Türk, Kürt, Çerkes, Laz, sağcı, solcu, çingene,  eşcinsel, baş örtülü, baş açık, laik, dinci. Örnekleri çoğaltmak kolay. 

Yine kitap da yer alan bazı batıl inançların küçük yaşlarda bir çocuğun üzerindeki psikolojik etkileri iyi yansıtılmış. Büyü yapmasın diye insanların gözlerinin içine baktırılmaz, yine büyü yapmasın diye dişleri saydırılmaz ve uzun süre dişlerini göstermeden yaşamaya çalışır. Hele bir köylü tarafından gözlerin yerinden çıkarılmasına şahit olunca uzun süre yere eğildiğinde gözleri çıkmasın diye gözlerini tutmasını okurken sarsılıyorsunuz.

'Komet'inin ateşini söndürmemeye çalışan bir çocuğun hayatını okumak istiyorsanız rahatsız olmayı da göze alıyorsunuz demektir.